Büyük Veri, fırsatlar ve riskler

Büyük veri fırsatlar olduğu kadar riskler de ortaya çıkarmaktadır. Veri setleri ister büyük ister küçük olsun verilerin güvenliğini sağlamak gerekli olmasına rağmen büyük verinin hacim, çeşitlilik, hız ve doğruluk gibi özellikleri kapsamlı stratejiler gerektiren yeni tür riskler ortaya çıkarmaktadır.

Büyük verinin fırsatları ve riskleri farklı alanlar bağlamında birkaç noktaya değinmek istedim.

                Büyük veri yeni kanallardan gelen ve çoğunlukla yapısal olmayan verilerden yararlanılmasında geleneksel yaklaşımların kısıtlamalarını ortadan kaldırmaktadır. Büyük veri işletmelere birçok kaynaktan gelen verileri kısa sürede, düşük maliyetle ve göreceli olarak az bir çabayla entegre etme imkanı verir. Bu sayede satış, müşteri ihtiyaçlarının anlaşılması, risk yönetim işlevleri, pazarlama inisiyatifleri ve sahtekarlık önleme gibi konularda gelişme sağlanır. Örneğin, farklı bölümlerdeki müşteri verilerinin tek bir yerde toplanarak analiz edilmesi ve raporlanması bu verilere ilişkin bütüncül bir görüş sağlar. Ancak, çok sayıda veri kaynağı kullanılması verilerdeki düzensizlikleri arttırabilir ve verilerin niteliğini azaltabilir. Birçok oyuncu uygulama, destek, eğitim gibi konularda gerekli yeteneklere sahip değildir. Büyük hacimler ve yeni yöntemler verilerin yönetimi ve kontrolünü sorunlu bir alan haline getirebilir. Büyük veri için gerekli insan kaynaklarını bulmak kolay olmayabilir.

                 Geçmişte veri sistemleri önceden belirlenmiş bir dizi veri gereksinimi ile inşa ediliyordu. Büyük veri sistemleri önceden belirlenmiş katı veri modelleri tarafından kısıtlanmaz, yapısal ve yapısal olmayan her tür veriyi işleyebilir. Yapısal olmayan verilerin entegrasyonu analitik ve raporlamada önemli iyileştirmeler getirebilir. Geçmişte belgeler, tablolar, grafikler, resimler, videolar gibi farklı dosya biçimlerinde bulunan müşteri verileri entegrasyonu zorlaştırıyordu. Bugün büyük veri çeşitli kaynaklardan gelen verileri etkin ve esnek bir şekilde entegre ve analiz etmeye imkan veriyor. Veri miktarındaki artış özellikle çelişen bilgiler olduğunda karışıklığa ve karar alma süreçlerinde istikrarsızlığa yol açabilir. Entegre veri mimarisi verilerin ilişkilendirilmesi ve eşleştirilmesini zorlaştırabilir. Mimarinin daha karmaşık hal alması ilave veri yönetim ve gizlilik sorunları ortaya çıkarabilir.

                Büyük veriden elde edilen sonuçlar yönetim, operasyon, hukuk, denetim, finans yanında satış ve pazarlama gibi kurum içindeki birçok bölüm için faydalı olabilir. Temel zorluk çeşitli kaynaklardan toplanan muazzam miktardaki veriyi yorumlayabilmektir. Büyük veri teknik sahada da önemli bir rol oynamakta olup örneğin geçmişe ait milyarlarca verinin incelenmesi başarılı hava tahminlerinin süresini bir aya kadar çıkarmaktadır. Bulut ve açık veri hareketinden destek alan birçok startup çiftçilere, lojistik, tedarik zinciri, reklam şirketlerine hatta doğrudan tüketicilere hava tahmin hizmeti sunmaktadır. Dış verilerin hangilerinin ilgili olduğunun belirlenmesi, çok fazla veriyle uğraşmanın aşırı yük getirebilmesi, doğru bilgiye doğru zamanda ulaşmanın zorlaşması, büyük veriden tüm sorunları çözmesi yönündeki aşırı beklenti kimi sorunlar olarak öne çıkmaktadır.

                Özellikle büyük veri söz konusu olduğunda veri setlerinin niteliği sorunlu bir alan olabilir. Veri hatalarını düzeltmek büyük maliyetler getirebilmenin yanında düzeltilmemeleri durumunda şirkete önemli hasarlar verebilir. Şirketler büyük veri uygulamaları için gerekli bilgi ve yeterliliğe sahip olmayabilir, özellikle yapısal olmayan verileri önemli nitelik sorunları ortaya çıkarabilir, yapısal ve yapısal olmayan verileri tutarlı şekilde entegre edilemeyebilir, yeni veri türleri mevcut bilişim modelleriyle uyumsuz olabilir.

                Güvenlik büyük verinin en önemli konularından birisidir. Şirketler hassas verilerini daha büyük veri setlerine entegre ederken güvenliğe ilişkin stratejileri uygulamalıdır. Bu stratejiler güvenliği sağlamalı ama verilerden azami şekilde yararlanılmasının önünü tıkamamalıdır. Özellikle kişisel bilgilerin güvenliğinin sağlanması güven inşa edilmesi ve sürdürülebilir kullanım için elzemdir. Çeşitli kaynaklardan toplanmış, dağınık şekilde depolanmış ve yönetilen veriler güvenlik açıklarını arttırabilir, bulutta hareket eden veriler ilave güvenlik sorunları ortaya çıkarabilir, veri kayıplarının müşteriler üzerinde doğrudan etkisi olabilir. Ayrıca, yasal düzenlemeler de veri ihlallerinin maliyetlerini giderek ağırlaştırmaktadır.

                Kullanıcıların gizliliği için şirketler uzun süredir anonimleştirme veya şifreleme gibi çeşitli yöntemler kullanmaktadır. Ne var ki, büyük verinin artan kullanımı şirketleri gizlilik stratejilerini gözden geçirmeye itmektedir. Örneğin, bilgisayarlar, algılayıcılar, GPS sistemleri ve iletişim aygıtlarıyla donatılan otomobiller yakıt seviyesinden, kullanım oranına, bulunulan konumdan hız sınırlarının aşılıp aşılmadığına kadar bir otomobil hakkındaki tüm bilgileri toplamaktadır. Bu bilgiler sürüş emniyeti ve trafik düzenlenmesi başta birçok amaç için kullanılabilmekle birlikte muazzam miktarları ve gerçek zamanlı iletimleri gizlilik sorunları ortaya çıkarabilir. Farklı konumlardan elde edilen verilerin toplanması ve analiz edilmesi farklı yerlerdeki gizlilik düzenlemelerine uyumu zorlaştırabilir, Algılayıcı ve coğrafi konum verileri isim olmasa bile bir bireyin tanımlanması için kullanılabilir ve bu nedenle korunması gerekli kişisel verileri tanımını genişletebilir, tüketicilere otomobil verileri örneğinde olduğu gibi farklı kaynaklardan verilerin toplanmasında veya toplanmaması seçme hakkı sunulması gerekebilir.

                Basitçe mevcut süreçleri veya operasyonları anlamaya ve iyileştirmeye çalışmak şirketler için artık yeterli değildir. İnovasyonun ana itici gücü mevcut uygulamaları kabul etmek değil sorgulamaktır.     Yeni analitik çözümler farklı kaynaklardan verileri temizleyerek, normalize ederek ve birleştirerek, harici verileri toplayarak ve analiz ederek, gelişmiş görselleştirme teknikleri ve karşılaştırma endeksleri kullanarak bu soruna çözüm getirmektedir. Unutulmaması gereken konu doğru soruları soran insanlar olmadan en gelişmiş analitik tekniklerin bile fazla bir işe yaramayacağıdır. Büyük veri büyük fırsatlar sunuyor, siz buna liderlik edebilmek üzere kendinizi hazırladınız mı ?