Sosyal medyanın yorum, resim ve video paylaşımı gibi özellikleri artık herkes tarafından biliniyor ama sosyal medya tam olarak nedir?
Sosyal medya çoğunlukla Web 2.0 ile ilişkilendirilir ve internet evriminin bir sonraki adımı olarak tanımlanır. Web 2.0 internetin kullanıcılar arasında içerik, paylaşım ve işbirliği yaratmak için kullanılmasını ifade etmektedir. Ağırlıklı olarak tek yönlü iletişimle sınırlı olan (sadece oku) Web 1.0’dan farklı olarak Web 2.0 internetin çok yönlü iletişime (oku ve yaz) izin veren sonraki nesli olarak değerlendirilebilir. Bu özelliğiyle sosyal medyayı güçlü şekilde desteklemektedir. Web 2.0’ı takip etmesi ve ilave işlevsellikler sunması beklenen Web 3.0 ve Web 4.0’ın da konuşulmaya başladığı göz önüne alındığında sosyal medyanın yaşamımızdaki ağırlığını ileriki yıllarda arttırması beklenmektedir.
Geleneksel pazarlama hunisi sosyal medyada şu şekilde gerçekleşir: İlgi veya farkındalık, örneğin arama sonucu sayfasında bir reklam veya bağlantı görerek tetiklenir, ilgi reklama veya bağlantıya tıklayarak şirketin web sayfasına ulaşıldığında somutlaşır, istek insanların web sayfasını veya sosyal medyadaki profili beğenmesi anlamındadır ve son olarak çevrimiçi bir mağaza veya fiziksel mağazalar listesi eylemi temsil eder.
Kullanıcı tarafından oluşturulan içeriğin tanımı üzerinde tam bir uzlaşma bulunmasa da temel olarak herkese açık şekilde bulunması ve son kullanıcılar tarafından oluşturulması gerektiğini kabul edilir. Ancak sosyal medya kullanıcı tarafından oluşturulan içerikle eş anlamlı değildir. Sosyal medya konusunda da farklı tanımlar bulunmaktadır. Bunlardan biri sosyal medyayı “Web 2.0’ın ideolojik ve teknolojik temelleri üzerinde yükselen ve kullanıcı tarafından oluşturulan içeriğin yaratılması ve değiş tokuş edilmesine izin veren bir grup internet tabanlı uygulama” şeklinde tanımlamaktadır. Sosyal medyayı Web 2.0 ve kullanıcı tarafından oluşturulan içerikle sınırlandıran bu tanımı iletişimi etkileşimli diyaloga dönüştürmek için kullanılan web tabanlı ve mobil teknolojiler gibi genişleten tanımlar da vardır. Son tahlilde, sosyal medya çevrimiçi etkileşimler ve bağlantılardır.
Sosyal Medyanın Türleri ve Araçları
Çeşitli sosyal medya türleri ve araçlarının aşağıda özetlenmektedir:
Sosyal Topluluklar (Facebook, LinkedIn, Google+, Yammer) – Kullanıcıların diğer insanlarla etkileşim kurabildiği sosyal topluluklar şirketler tarafından müşterilerle iletişim gibi kurum dışı veya belirli bir projede çalışanların işbirliğini destekleme gibi kurum içi amaçlarla kullanılmaktadır. Sosyal topluluklar iş metriklerini izlemek ve analiz etmek veya bilgi yönetimi gibi iş amaçları için de kullanılabilir.
Metin Paylaşımı (Bloglar) – Metin yayınlamak için kullanılan bu araçların en yaygın olanlarından bloglarda spordan modaya, siyasetten müziğe kadar her konuda düzenli olarak yazılan yazılar yayınlanmaktadır. Mikro Blog (Twitter) – Mikro bloglar bağlantılı bir topluluk yerine herkese açık olmalarıyla sosyal topluluklardan ileti başına yayınlanabilecek yazı miktarına getirdikleri sınırlamayla metin yayınlama araçlarından farklıdırlar.
Fotoğraf Paylaşımı ( Flickr, Picasa) – Görüntüler çoğu durumda deneyimleri paylaşmak veya hikayeler anlatmada metinlerden daha başarılıdır. Fotoğraf paylaşımı araçlarının bazıları kullanıcıların web belgelerine imler (referanslar) eklemesine, yorumlamasına, düzenlemesine ve paylaşmasına izin veren sosyal imleme imkanı da sunmaktadır. Bu sayede kullanıcılar insanların beğendiği veya ilgilendiği sosyal haberlere genel bir bakış elde edebilir. Sosyal imleme mikro bloglar gibi diğer sosyal medya araçlarında da yaygın olarak kullanılmaktadır.
Ses Paylaşımı – Bu kategoride özellikle müzik yayınlarının paylaşımı öne çıkmaktadır. Bazı ses paylaşım araçları kullanıcıların ses yanında, video gibi farklı dosyaları da yükleyip indirmesine izin vermektedir.
Video Paylaşımı (YouTube, Vimeo) – Video paylaşımı birçok bakımdan metin, fotoğraf ve ses paylaşımından daha etkindir ve internet bant genişliğinin artmasıyla giderek daha yaygın kullanılmaktadırlar.
Sosyal Oyun – Şirketler çevrimiçi oyunlara reklam amacıyla dahil olabildikleri gibi yeni ürünlerini veya hizmetlerini tanıtmak için oyunlar da geliştirebilirler. Oyunlaştırma da bu kapsamda yaygın olarak kullanılmaktadır. Örneğin, bir site profilinizi kaç kullanıcının ziyaret ettiği veya arama sonuçlarında kaç kez gösterildiğiniz gibi istatistiklerle sizi daha aktif olmaya yönlendirebilir.
RSS (RSS 2.0, Google FeedBurner) – RSS web içeriğini abonelere dağıtmak için kullanılan bir teknolojidir. Aboneliğiniz kapsamındaki her güncellemede yayınlandığında size bildirilir.
Sanal Dünyalar (Second Life, Kaneva) – Sanal ortamlarda tanışmak, konuşmak, fikir alışverişinde bulunmak ve sunum yapma amacına yöneliktir. Örneğin şirketler sanal mekanlarda basın toplantıları yapabilir veya toplantılar düzenleyebilir.
Üretkenlik – Etkinlik veya toplantı yönetimini destekleyen, çok katılımcılı çevrimiçi anketleri gerçekleştiren, bulutta ortak kullanılabilen uygulamalar sunan araçlar bu kapsamdadır.
